Uzależnienie od alkoholu (kiedyś alkoholizm)
Pomoc terapeutki uzależnień
Uzależnienie od alkoholu (jeszcze do niedawna zwane alkoholizmem) to problem ciągle aktualny w naszym społeczeństwie. Nie wyparły go i nie osłabiły jego siły oddziaływania inne, nowsze uzależnienia, które pojawiły się wraz z rozwojem gospodarczym naszego kraju. Częściej uzależnienie od alkoholu (alkoholizm) współwystępuje z innymi uzależnieniami, co jeszcze bardziej komplikuje sytuację życiowo-zdrowotną osoby, która z tymi problemami się zmaga.
Z uzależnieniem od alkoholu (alkoholizmem) często współwystępują zaburzenia nastroju czyli depresja i zaburzenia lękowe a ostatnio zaobserwowałam, że również zaburzenie afektywne dwubiegunowe (CHAD). Alkohol jest substancją psychoaktywną czyli oddziaływującą na ośrodkowy układ nerwowy i działa na układ nerwowy depresyjnie obniżając jego aktywność. W związku z tym często traktowana jest jako szybki sposób na rozluźnienie, resetowanie, odłączanie się od problemów czy lepsze spanie. Dlatego picie alkoholu często zniekształca przeżywanie, maskuje wewnętrzną prawdę osobistą, w której obecny jest ból i cierpienie.
Picie alkoholu powoduje „odpinanie” od czucia nieprzyjemnych uczuć, jest współtowarzyszem wewnętrznej presji, zaburzeń snu. Dlatego też często wykorzystywany jest jako „sposób radzenia sobie” z wypaleniem zawodowym, „pracoholizmem”, żałobą, w biznesie, w kryzysie z depresją, lękami. U osób dorosłych w ADHD picie alkoholu bywa „sposobem” radzenia sobie z głównymi objawami ADHD. Ponadto picie alkoholu bywa również „sposobem” radzenia sobie z problemami w relacjach, z samotnością czy problemami w związku. Kluczowe jest jednak by pamiętać, że koszty tego „sposobu radzenia sobie” są bardzo wysokie i destrukcyjne czego osoby często nie widzą albo nie chcą widzieć.
Chcę też wspomnieć o tym, że część osób, które wychowywały się w domach, gdzie jeden z rodziców lub obydwoje rodzice nadużywali alkoholu (określanych w psychologii jako osoby z syndromem DDA) same nadużywają alkoholu stając się uzależnionymi od alkoholu. Uzależnienie od alkoholu (alkoholizm) jest nazywane „chorobą demokratyczną”, ponieważ od alkoholu uzależnić może się każda osoba bez względu na wiek, status społeczny, wykonywany zawód czy pochodzenie. Często uzależnienia od alkoholu (alkoholizmu) nie widać na zewnątrz. Widzą go tylko najbliżsi, którzy często sami są przerażeni tym co się dzieje i nie wiedzą jak się wobec osoby z tym problemem zachowywać. Podlega to odrębnej terapii. Ja tego rodzaju terapii nie prowadzę, ale serdecznie ją polecam.
Co najczęściej mówią zgłaszające się do mnie osoby z problemem uzależnienia od alkoholu (alkoholizmem)?
Osoby te najczęściej same czują już, że mają problem w piciu alkoholu i są uzależnione od alkoholu. Jak się dopytuję co według nich o tym świadczy? Najczęściej odpowiadają, że:
– „za dużo i za często piję”;
– „kiedyś piłam/piłem tylko w weekendy, a teraz zdarza mi się też pić w tygodniu po pracy”;
– „próbowałam/próbowałem wielokrotnie sama/sam się zatrzymać w piciu, ale to się nie udawało”;
– „już wiem, że sama/sam sobie nie poradzę z piciem alkoholu”;
– „często myślę o alkoholu”;
– „jak już się napiję to nie potrafię się zatrzymać i piję do „odcinki” ”
– „w piątek czekam już cały dzień, żeby się tylko napić”;
– „piję w samotności i nie potrzebuję już żadnego towarzystwa”;
– „nigdy nikogo nie potrzebowałam/nie potrzebowałem, żeby się napić”;
– „nie wiem dlaczego piję”;
– „tak naprawdę alkohol mi nie smakuje i nie wiem dlaczego piję”;
Tych wypowiedzi jest oczywiście jeszcze dużo więcej, ale te słyszę najczęściej.
Czym jest uzależnienie od alkoholu (alkoholizm) i dlaczego się tym zajmujemy?
Z założenia uzależnienie od alkoholu (alkoholizm) jest specyficzną chorobą sklasyfikowaną w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (w Polsce obecnie obowiązuje klasyfikacja ICD- 10). W związku z tym ma ona swoje objawy, swój przebieg i specyfikę. Terapia uzależnienia od alkoholu jest sposobem leczenia tej specyficznej choroby.
To, co jest dla mnie w uzależnieniu od alkoholu najbardziej niebezpieczne, to to, że rozwija się ono w czasie. W związku z tym pije się coraz więcej alkoholu jednorazowo i coraz częściej. Jest to bardzo poważna i niebezpieczna perspektywa, ponieważ docelowo niszczy to życie i różne jego obszary. W konsekwencji traci się zdrowie, relacje, pracę, zasoby finansowe.
Z kolei to, co mnie w uzależnieniu od alkoholu przeraża, to to, że jest to choroba potencjalnie śmiertelna niestety. W związku z tym każda osoba, która decyduje się na zmianę, jest moim osobistym bohaterem i cieszy mnie swoją decyzją, bardzo czego jej gratuluję ogromnie.
Czym jest w takim razie terapia uzależnienia od alkoholu (do niedawna terapia alkoholizmu)?
Terapia uzależnienia od alkoholu (terapia alkoholizmu) jest procesem leczniczym i w wielkich słowach mówiąc procesem ratującym życie oraz zdrowie. Terapia uzależnienia od alkoholu (terapia alkoholizmu) jest procesem złożonym, raczej średnio (6 miesięcy do roku) lub długoterminowym (powyżej roku). O czasie jej trwania często decyduje osobiste doświadczanie jej przez osobę zgłaszającą się to tego rodzaju terapii, jej stan zdrowia, tryb życia, zasoby jakie posiada, jej motywacja i determinacja.
Jak piszę w mojej nocie autorskiej, jestem terapeutką obecną w procesie czyli aktywnie prowadzę proces terapeutyczny, co często bardzo pomaga osobie, z którą pracuję zwłaszcza na początku procesu. Proponuję proste narzędzia w formie materiałów drukowanych, które ułatwiają zrozumienie siebie, swojej sytuacji, temat, o którym rozmawiają, ułatwiają nawiązanie relacji z samą/samym sobą. Jestem zwolenniczką pisania, ponieważ mam przekonanie, że to na dłużej zostaje w pamięci, motywuje do zatrzymania się. Dzięki temu powstaje również cenny materiał do którego zawsze można wrócić.
Przebieg procesu jest często następujący:
– zaczynamy od tzw.: konsultacji diagnostycznych (od 1 do 3) podczas których szczegółowo omawiamy sytuację życiowo-zdrowotną aktualną i przeszłą;
– proces diagnostyczny kończy się decyzjami, które dotyczą m.in.: tego czy jestem właściwą osobą, żeby prowadzić ten proces, czy terapia indywidualna jest właściwa w danej sytuacji życiowo-zdrowotnej, czy osoba zgłaszająca się ma ku temu warunki;
– jeżeli proces diagnostyczny kończy się decyzją, że rozpoczynamy terapię omawiamy jej warunki i zasady, które podpisujemy sobie symbolicznie, umawiamy się na czas trwania procesu i częstotliwość sesji;
– jeżeli rozpoczynamy terapię to pierwsze minimum 3 miesiące skoncentrowane są na utrzymywaniu abstynencji czyli budowaniu motywacji do jej utrzymywania, tworzeniu warunków do jej utrzymywania, analizowaniu ewentualnych przeszkód i trudności, monitorowaniu stanu zdrowia, ustalaniu potrzeby np.: wizyty u lekarza psychiatry
– jeżeli proces przebiega spokojnie i bez trudności powoli zabieramy się zaopiekowanie się innym potrzebami i analizujemy ich związek z piciem alkoholu.
Tutaj się zatrzymam, ponieważ od tego etapu zależą kolejne, które już bardzo trudno opisać, ponieważ są mocno zindywidualizowane.
Konsultacja jak i sesja trwają zwykle od 50 do 60 min. Mogą odbywać się on-line lub w gabinecie z jednym zastrzeżeniem w przypadku sesji on-line nie wszystkie osoby mogą takie sesje odbywać. Jeżeli uznaję, że forma pracy w gabinecie jednak jest konieczna i niezbędna mówię o tym wprost.
Jeżeli po przeczytaniu powyższego tekstu zrodziło się w Pani/Panu pragnienie, by ze mną porozmawiać o swojej sytuacji życiowo-zdrowotnej zachęcam do zapisania się na konsultację do terapii uzależnienia od alkoholu.
Joanna Santura, Certyfikowana Specjalistka Psychoterapii Uzależnień (nr certyfikatu 1889)
Zadbaj o siebie, skorzystaj z profesjonalnej pomocy psychologicznej